Sosyal ve Kültürel Araştırmalar Dergisi (SKAD)

Abstract

Babürlü Devleti’nin kurucusu Babür’ün 1530 yılında ölümünün ardından en büyük oğlu olan Hümayun tahta geçti. Hümayun, tahta çıkışı ile birlikte çevresindeki güçlü dış rakipler ve Timurlu mirzaların yarattığı iç huzursuzluklar ile uğraşmak zorunda kalmıştı. Hümayun’un bu süreç içerisinde de en güçlü rakipleri, Afgan Şir Han ve kardeşi Kamran Mirza olmuştu. 1540 yılında Şir Han ile yapılan savaşta Hümayun, mağlup olmuş ve tahtını kaybetmişti. Tac ve tahtını kaybeden Hümayun, Kuzey Hindistan’da tutunmaya çalışmış, ancak başarılı olamamıştı. Ortaya çıkan bu durum üzerine Hümayun, İran’a giderek, Şah Tahmasb’a sığınmıştı. İran’da ortaya çıkan ittifak ile birlikte Hümayun, Kandahar ve Kabil’i ele geçirerek kardeşlerinin yarattığı tehlikeyi bertaraf etmeyi ve Hindistan’daki tahtını geri kazanmayı amaçlamıştı. Bu çalışmada Babürlü Devleti’nin ikinci hükümdarı olan Hümayun’un, Hindistan’daki tahtını kaybettikten sonra yaşadığı sürgün hayatı ve Babürlü Devleti’nin yeniden tesisi için verdiği mücadele incelenmeye çalışılacaktır. Makalemizde Babürlü saray tarihçileri tarafından kaleme alınan ana kaynaklara başvurularak, Hümayun dönemi ile ilgili araştırma eserler incelenmeye çalışılmıştır.