Öz
The main purpose of this study is to determine the level of burnout sense of teachers in terms of some variables and to determine which of the sub-dimensions of burnout, emotional exhaustion, depersonalization and personal achievement are felt more intensively. For this purpose, Maslach Burnout Inventory (MBI), which is the most commonly used scale in the literature, was directed to the teachers working in primary, secondary and high school education schools in Batman province. Using SPSS 25.0 statistical and AMOS.v24 analysis package programs, comparative analyzes were performed for variables such as age, working time, branch and duration of professional experience.
Anahtar Kelimeler
Burnout Emotional Exhaustion Depersonalization Personal Achievement
Kaynakça
- Akdemir, B. (2017). İnsan Kaynakları Yönetiminde Güncel Yaklaşımlar. İstanbul: Beta Baım A.Ş.
- Chenevey, J. L., Ewing, J. C., & Whittington, M. S. (2008). Teacher Burnout and Job Satisfaction Among Agricultural EducationTeachers. Journal of Agricultural Education , 12-22.
- Çam, O. (1992). Tükenmişlik Envanterinin Geçerlilik ve Güvenirliğinin Araştırılması. Ulusal Psikolojik Kongresi. Ankara.
- Çokluk, Ö. (1999). Zihinsel ve İşitme Engelliler Okulunda Görev Yapan Yönetici ve Öğretmenlerde Tükenmişliğin Kestirilmesi. Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi).
- Dolunay, A. B. (2001). Keçiören İlçesi Genel Liseler ve Teknik- Ticaret- Meslek Liselerinde Görevli Öğretmenlerde Tükenmişlik Durumu Araştırması. Ankara: Ankara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi).
- Ergin, C. (1992). Doktor ve Hemşirelerde Tükenmişlik ve maslach Tükenmişlik Envanterinin Uygulanması. Ankara: Psikologlar Derneği Yayınları.
- Izgar, H. (2001). Okul Yöneticilerinin Tükenmişlik Düzeyleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, Sayı: 27. (335-340).
- Gündüz, B. (2004). Öğretmenlerde Tükenmişliğin Akılcı Olmayan İnançlar ve Bazı Mesleki Değişkenlere Göre Yordanması. Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Adana.
- Gürbüz, H., & Karapınar, M. (2018). Bankacılık Sektöründe Çalışanların Tükenmişlik Düzeylerinin Kopenhag Tükenmişlik Kriterlerine Göre Ölçülmesi. Researcher: Social Science Studies , 187-203.
- Gürbüz, H., & Karapınar, M. (2014). Bankacılık Sektöründe Çalışanların Tükenmişlik Düzeylerinin Maslach Kriterlerine Göre Ölçülmesi. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi , 267-278.
- Joreskog, K. G., & Solbom, D. (1993). Lisrel 8: Structural Equation Modeling with The SIMPLIS Command Language. Chicago: Scientific İnternational Software.
- Kıral, B. (2018). Anadolu Lisesi Öğretmenlerinin Tükenmişlik Düzeylerinin Çeşitli Değişkenlerle İlişkisi. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi , 925-934.
- Kırılmaz, A., Çelen, Y., ve Sarp, N. (2003). İlköğretim’de Çalışan Bir Öğretmen Grubunda “Tükenmişlik Durumu” Araştırması. A.Ü. Sağlık Eğitim Fakültesi, İlköğretim-Online 2 (1), 2-9.
- Leither, M. P., & Maslach, C. (2017). Burnout and engagement: Contributions to a new vision. Burnout Research , 55-57.
- Maslash, C. H., & Jackson, S. E. (1985). The Measurement of Experienced Burnout- The Cost of Experienced Burnout. Journal Of Occuptsitoanal Behaviour , 99-131.
- Naktiyok, A. ve Karabey, C. N. (2005). İşkoliklik ve Tükenmişlik Sendromu. Internet’ten 20 Aralık 2005’ de Elde Edilmiştir: http://www. libf.atanuni.edu.tr
- Özgül, F., & Atan, T. (2016). Öğretmenlerinin Tükenmişlik Düzeylerinin Demografik Özel-liklerine Göre İncelenmesi (Ordu İli Örneği). Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi , 1002-1016.
- Sağlam Arı, G., & Çına Bal, E. (2008). Tükenmislik Kavramı: Birey ve Örgüt Açısından Önemi. Yönetim ve Ekonomi Dergisi , 131-148.
- Sekeran, U. (1992). Research Methods For Business: A skill Building Approach. John Willey & Sons.
- Şimşek, Ö. F. (2007). Yapısal Eşitlik Modellemesine Giriş: Temel İlkeler ve Lisrel Uygulamaları. Ankara: Ekinoks Yayınları.
- Torun, A. (1995). Tükenmişlik, Aile Yapısı Ve Sosyal Destek İlişkileri Üzerine Bir İnceleme. İstanbul: Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayımlanmamış Doktora Tezi).
- Tuğrul, B ve Çelik, E. (2002). Normal Çocuklarla Çalışan Anaokulu Öğretmenlerinde Tükenmişlik. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt:2 Sayı:12.
- Tümkaya, S. (1996). Öğretmenlerdeki Tükenmişlik Görülen Psikolojik Belirtiler Ve Başaçıkma Davranışları. Adana: Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi).
- Uzunbacak, H. H., Yıldız, A., & Uzun, S. (2019). Toksik Liderliğin Çalışanların Tükenmişlik Düzeylerine Etkisi. Anemon Journal of Social Sciences of Mus Alparslan University , 211-219.
Öğretmenlerin Tükenmişlik Düzeylerinin Maslach Tükenmişlik Envanteri İle İncelenmesi: Batman İlinde Yapılan Bir Araştırma
Öz
Bu çalışmanın temel amacı özellikle duygusal emek harcama ihtimali yüksek olan öğretmenlerin bazı değişkenler açısından tükenmişlik duygusu düzeylerinin belirlenmesi ve tükenmişliğin alt faktörleri olan kişisel başarı, duyarsızlaşma ve duygusal tükenme alt boyutlarının hangisinin daha yoğun olarak hissedildiğinin ortaya konulmasıdır. Bu amaç doğrultusunda literatürde en fazla kullanılan ölçek olan Maslach Tükenmişlik Ölçeği (MTÖ) Batman ilinde ilk, orta ve lise düzeyinde eğitim veren okullarda çalışan öğretmenlere yöneltilerek veriler elde edilmiştir. Elde edilen verile SPSS 25,0 istatistiksel ve AMOS.v24 analiz paket programları kullanılarak yaş, çalışma süresi, branş ve mesleki kıdem süresi gibi değişkenler yönünden karşılaştırmalı analizler gerçekleştirilmiştir.
Anahtar Kelimeler
tükenmişlik duygusu Duygusal Tükenme Duyarsızlaşma Kişisel Başarı
Kaynakça
- Akdemir, B. (2017). İnsan Kaynakları Yönetiminde Güncel Yaklaşımlar. İstanbul: Beta Baım A.Ş.
- Chenevey, J. L., Ewing, J. C., & Whittington, M. S. (2008). Teacher Burnout and Job Satisfaction Among Agricultural EducationTeachers. Journal of Agricultural Education , 12-22.
- Çam, O. (1992). Tükenmişlik Envanterinin Geçerlilik ve Güvenirliğinin Araştırılması. Ulusal Psikolojik Kongresi. Ankara.
- Çokluk, Ö. (1999). Zihinsel ve İşitme Engelliler Okulunda Görev Yapan Yönetici ve Öğretmenlerde Tükenmişliğin Kestirilmesi. Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi).
- Dolunay, A. B. (2001). Keçiören İlçesi Genel Liseler ve Teknik- Ticaret- Meslek Liselerinde Görevli Öğretmenlerde Tükenmişlik Durumu Araştırması. Ankara: Ankara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi).
- Ergin, C. (1992). Doktor ve Hemşirelerde Tükenmişlik ve maslach Tükenmişlik Envanterinin Uygulanması. Ankara: Psikologlar Derneği Yayınları.
- Izgar, H. (2001). Okul Yöneticilerinin Tükenmişlik Düzeyleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, Sayı: 27. (335-340).
- Gündüz, B. (2004). Öğretmenlerde Tükenmişliğin Akılcı Olmayan İnançlar ve Bazı Mesleki Değişkenlere Göre Yordanması. Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Adana.
- Gürbüz, H., & Karapınar, M. (2018). Bankacılık Sektöründe Çalışanların Tükenmişlik Düzeylerinin Kopenhag Tükenmişlik Kriterlerine Göre Ölçülmesi. Researcher: Social Science Studies , 187-203.
- Gürbüz, H., & Karapınar, M. (2014). Bankacılık Sektöründe Çalışanların Tükenmişlik Düzeylerinin Maslach Kriterlerine Göre Ölçülmesi. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi , 267-278.
- Joreskog, K. G., & Solbom, D. (1993). Lisrel 8: Structural Equation Modeling with The SIMPLIS Command Language. Chicago: Scientific İnternational Software.
- Kıral, B. (2018). Anadolu Lisesi Öğretmenlerinin Tükenmişlik Düzeylerinin Çeşitli Değişkenlerle İlişkisi. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi , 925-934.
- Kırılmaz, A., Çelen, Y., ve Sarp, N. (2003). İlköğretim’de Çalışan Bir Öğretmen Grubunda “Tükenmişlik Durumu” Araştırması. A.Ü. Sağlık Eğitim Fakültesi, İlköğretim-Online 2 (1), 2-9.
- Leither, M. P., & Maslach, C. (2017). Burnout and engagement: Contributions to a new vision. Burnout Research , 55-57.
- Maslash, C. H., & Jackson, S. E. (1985). The Measurement of Experienced Burnout- The Cost of Experienced Burnout. Journal Of Occuptsitoanal Behaviour , 99-131.
- Naktiyok, A. ve Karabey, C. N. (2005). İşkoliklik ve Tükenmişlik Sendromu. Internet’ten 20 Aralık 2005’ de Elde Edilmiştir: http://www. libf.atanuni.edu.tr
- Özgül, F., & Atan, T. (2016). Öğretmenlerinin Tükenmişlik Düzeylerinin Demografik Özel-liklerine Göre İncelenmesi (Ordu İli Örneği). Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi , 1002-1016.
- Sağlam Arı, G., & Çına Bal, E. (2008). Tükenmislik Kavramı: Birey ve Örgüt Açısından Önemi. Yönetim ve Ekonomi Dergisi , 131-148.
- Sekeran, U. (1992). Research Methods For Business: A skill Building Approach. John Willey & Sons.
- Şimşek, Ö. F. (2007). Yapısal Eşitlik Modellemesine Giriş: Temel İlkeler ve Lisrel Uygulamaları. Ankara: Ekinoks Yayınları.
- Torun, A. (1995). Tükenmişlik, Aile Yapısı Ve Sosyal Destek İlişkileri Üzerine Bir İnceleme. İstanbul: Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayımlanmamış Doktora Tezi).
- Tuğrul, B ve Çelik, E. (2002). Normal Çocuklarla Çalışan Anaokulu Öğretmenlerinde Tükenmişlik. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt:2 Sayı:12.
- Tümkaya, S. (1996). Öğretmenlerdeki Tükenmişlik Görülen Psikolojik Belirtiler Ve Başaçıkma Davranışları. Adana: Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi).
- Uzunbacak, H. H., Yıldız, A., & Uzun, S. (2019). Toksik Liderliğin Çalışanların Tükenmişlik Düzeylerine Etkisi. Anemon Journal of Social Sciences of Mus Alparslan University , 211-219.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Araştırma Makalesi |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 24 Şubat 2020 |
| Kabul Tarihi | 29 Temmuz 2019 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2020 Cilt: 8 Sayı: 1 |
Cited By
DIŞLANMA VE TÜKENMİŞLİK SARMALINDA ÖRGÜT TEMELLİ ÖZ SAYGI: HİZMET SEKTÖRÜNDE BİR ARAŞTIRMA
Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi
https://doi.org/10.21076/vizyoner.763184
Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi Creative Commons Atıf-GayriTicari 4.0 Uluslararası Lisansı (CC BY NC) ile lisanslanmıştır.