Öz
Giriş: Meslek hastalıkları günümüzde giderek önemini arttırmaktadır. Bu çalışmanın amacı hastane öncesi sağlık hizmeti çalışanlarının, meslek hastalıkları ile ilgili karşılaşabilecekleri risk faktörlerine yönelik bilgi düzeylerini ve etkileyen faktörleri belirlemektir.
Yöntem: Bu araştırma kesitsel tipte bir çalışmadır. Çalışmanın evrenini Elazığ ili hastane öncesi acil sağlık hizmetlerinde çalışan 504 personel oluşturmuştur. Örneklem grubu seçilmemiş olup evrenin tamamına ulaşılması planlanmıştır. Anket 25 sorudan oluşmaktadır. Gönüllülük esasına dayalı olarak yüz yüze görüşme yöntemi ile anket uygulanmıştır. Anketlere katılım oranı %84,6 olarak gerçekleşmiştir. Elde edilen veriler istatistik paket programa kaydedilmiştir. İstatistiksel analiz için X² ve Fisher’s Exact test kullanılmıştır.
Bulgular: Katılımcıların yaş ortalaması 30,61±9,83’ idi. Çalışanların %59,6’sı kadın, %40,9’u paramedik ve %55,4’ü ilçe istasyonların da çalışmaktaydı. Mesleği isteyerek seçenlerin oranı %90,2’di. Çalışanların %93,0’ı mesleklerinin kas iskelet sistemi hastalıkları için risk oluşturduğunu düşünüyordu. Çalışanların %69,6’sı için şiddete maruz kalma riski stres oluşturan ana faktördü.
Sonuç: Katılımcıların çoğunluğu mesleği isteyerek seçmiştir. Mesleki risk faktörü olarak en sık ergonomik faktörler görülmektedir. Nöbet süresinin uzun olması doktorlar arasında, nöbet arkadaşının uyumsuz olmasını ise acil tıp teknisyenleri (ATT) arasında yüksek oranda stres kaynağıdır. Sağlık çalışanlarına yönelik meslek hastalıkları konusunda eğitimlerin sıklaştırılması, HBV bulaşı gibi sık bilinen enfeksiyonlar dışında diğer biyolojik risk faktörlerine ve kimyasal risk faktörlerine karşıda duyarlılığın arttırılması yanında şiddete karşı önlemlerin arttırılması önerilmektedir.
Anahtar kelimeler: Meslek hastalıkları, sağlık çalışanları, risk faktörleri, acil servis, ergonomi