Research Article
BibTex RIS Cite

İslami Bağlılık ve İsraf Anlayışının Tüketici Davranışlarına Etkisi: Yozgat İli Örneği

Year 2024, Volume: 7 Issue: 2, 171 - 183, 31.12.2024
https://doi.org/10.59372/turajas.1535473

Abstract

Tüketim, tarihin her döneminde kişilerin hayatlarında yer almıştır. İnsanların hayatlarını idame ettirebilmesinin basit bir yöntemi şeklinde tanımlanan tüketim, kişilerin ihtiyaçlarının karşılanması anlamıyla ortaya çıkmışsa da modern tüketim bu durumu farklı noktalara taşımıştır. Tüketim kültürünü, sürekli bir şekilde teşvik eden sistem, adeta tüketmeyi de tükettirmektedir. “Tüketici odaklı” olan modern tüketim kültüründe, kültürel değerler ve dini inanışlar, satın alma sürecinde bireylerin sahip olduğu tüketim yapılarına etki etmektedir. İslami bağlılık, kişilerin hayatlarının şekillenmesinde önemli bir yere sahiptir. Bu noktadan bakıldığında İslami bağlılığı olan tüketiciler üzerinde incelemeler yapılması oldukça önemli bir hal almıştır. İslam dininde aşırılık yerine kanaat etmek, şükretmek vardır. Tüketim ve İslami bağlılık kavramları anlamları açısından birbirlerine zıt kavramlardır. Ancak Muhafazakâr kesim olarak ifade edilen İslami bağlılığa sahip insanlar ile modern tüketim kültürü iç içe geçmiş bir haldedir. Helal sektöründe ilk akla gelen gıda ürünleri olsa da artık bu pazar gıda sektörünün çok daha ötesinde sağlık ürünleri, temizlik malzemeleri, kozmetik ürünler ve tıbbi cihazların yanında pazarlama, paketleme, lojistik, markalaşma, finans, turizm gibi hizmet sektörünü kapsayarak oldukça gelişme göstermiştir. Gerekenden fazla tüketim yapmak İslam dinine göre israftır ve uygun görülmemektedir. İslam dininde dikkat edilmesi gereken durum maksadına uygun tüketim yapmaktır. Günümüzde artarak devam eden tüketim anlayışı ile İslami bağlılık arasında zıtlık gün geçtikçe artmaktadır. Aşırı tüketen insan, asla tatmin olamayarak tüketimi daha çok arzulamaktadır. Oysa İslam dini her konuda neyin helal neyi haram olduğunu belirlemiş doğal kaynakların ne derecede tüketilmesi gerektiğinin yolunu çizmiştir. Yapılan bu çalışmada, Tüketim olgusuna etki eden dini değerler, bireyin tüketim kalıplarını ne yönde şekillendirirler sorusuna cevap aramaya çalışılmış, özellikle İslami bağlılık düzeyine göre tüketicilerin sahip oldukları demografik özellikler çerçevesinde nasıl davrandıklarını ortaya koymak amaçlamaktadır. İsraf anlayışının, tüketime etkisi ve doğal olarak ekonomiye etkisi ayrıca irdelenmektedir. Araştırma Yozgat ilinde seçilen örneklem üzerinden gerçekleştirilmiştir. Nitel araştırma yöntemlerinden, odak grup çalışmaları ile veriler elde edilip değerlendirmeler yapılmıştır.

References

  • Aliman, Nor Khasimah, Ariffin, Zailin Zainal, Hashim, Shareena Mohamed. “Religiosity Commitment and Decision-Making Styles Among Generation Y Muslim Consumers in Malaysia”, International Journal of
  • Academic Research in Business and Social Sciences (2018), 554-578. Alkış, Alpaslan. “İslam Hukukunda Tüketicinin Korunması”, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 16/1, (2019), 73-138.
  • Aygül, Hasan Hüseyin ve Gürbüz, Gamze. “Tüketim, Moda ve İslami̇ Giyim Açısından Tesettürlü/Türbanlı Öğrenciler: Akdeniz Üniversitesi Örneği”, Muhafazakâr Düşünce Dergisi, 15/56, (2019), 161-210.
  • Çubukçuoğlu, Mehmet Emre ve Haşıloğlu, Selçuk Burak. “Dindarlık Olgusunun Satın Alma Davranışı Faktörleri Üzerinde Etkisi”, Tüketici ve Tüketim Araştırmaları Dergisi, 4/1, (2012), 1-18.
  • Dilek, Mehmet. “Tüketim Ekonomisinin Aileye Verdiği Zararı Önleme Unsuru Olarak İktisat”. Katre International Human Studies Journal, 3 (2017), 159-170.
  • Dinçer İstanbullu, Füsun ve Bayram Erkol, Gül. “İslami Bakış Açısıyla Helal Turizm”, Uluslararası Türk Dünyası Turizm Araştırmaları Dergisi, 2/1 (2017), 26-42.
  • Durmuş, Hasan. “Aşırı Tüketim ve İsraf; Çözüm Olarak Orta Yollu Tüketim”, International Journal of Islamic Economics and Finance Studies, 8/3, (2022), 272-298.
  • Terzi, Hasan. Müslüman Tüketicilerin İsraf Davranışlarının Rasyonel Tüketim ve Gösterişçi Tüketim Bağlamında İncelenmesi: Kültürlerarası Bir Karşılaştırma, Sakarya: Sakarya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü. Doktora Tezi, 2016).
  • Çağrı, Hilal. “İsraf Sorunu: Türkiye’de Ekmek İsrafı Sorunu ve Türkiye Ekonomisi Üzerindeki Etkileri”, Nevşehir: Hacı Bektaş Veli Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2016).
  • Seyidov, İlgar. “Tüketici Davranışları ve İslami Bağlılık”, Ankara: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2013).
  • Kara, Süleyman Hilmi. “Kur’an-I Kerim Işığında İsraf ve Cimriliğin İktisadi Sonuçları”, İslam Ekonomisi ve Finansı Dergisi/Journal of Islamic Economics and Finance, 6/2 (2020), 237-272.
  • Kayhan, Veli. “Kur’an’a Göre İsraf ve İktisat”, Din Bilimleri Akademik Araştırma Dergisi, 6/3, (2006), 149-195. Tekiner, İsmail Hakkı, Mercan, Nesli Nur, Kahraman, Ayşegül. “Dünya ve Türkiye’de Gıda İsrafı ve Kaybına Genel Bir Bakış”, İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 3/2, (2021), 123-128.
  • Yemez, İbrahim. “Dini Değerlerin Tüketicilerin Satın Alma Davranışına Etkisi: Bireysel Emeklilik Sistemi Üzerine Sivas İlinde Bir Uygulama”, Sivas: Sivas Cumhuriyet Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü. Doktora Tezi, 2018), 94.

The Effect Of Islamıc Loyalty And Concept Of Waste On Consumer Behavıor: Yozgat Provınce Example

Year 2024, Volume: 7 Issue: 2, 171 - 183, 31.12.2024
https://doi.org/10.59372/turajas.1535473

Abstract

Consumption has always been a part of people’s lives throughout history. Although consumption, which is defined as a simple method for people to sustain their lives, emerged in the sense of meeting people’s needs, modern consumption has taken this situation to different points. The system that constantly encourages the culture of consumption also makes people consume. In the modern consumption culture that is “consumer-oriented”, cultural values and religious beliefs affect the consumption structures that individuals have during the purchasing process. Islamic loyalty has an important place in shaping people’s lives. From this point of view, it has become very important to conduct studies on consumers with Islamic loyalty. In Islam, instead of extremism, there is contentment and gratitude. The concepts of consumption and Islamic loyalty are opposite concepts in terms of their meanings. However, people with Islamic loyalty, referred to as the Conservative segment, and modern consumption culture are intertwined. Although the first thing that comes to mind in the halal sector is food products, this market has now developed considerably beyond the food sector, covering health products, cleaning materials, cosmetic products and medical devices as well as service sectors such as marketing, packaging, logistics, branding, finance and tourism. Consuming more than necessary is considered wasteful according to Islam and is not considered appropriate. In Islam, the situation that needs to be considered is to consume in accordance with the purpose. The contradiction between the increasing understanding of consumption and Islamic commitment is increasing day by day. A person who consumes excessively can never be satisfied and desires more consumption. However, Islam has determined what is halal and haram in every subject and has drawn the way for the extent to which natural resources should be consumed. In this study, an answer was sought to the question of how religious values affecting the concept of consumption shape the individual's consumption patterns, and it is aimed to reveal how consumers behave within the framework of their demographic characteristics, especially according to the level of Islamic commitment. The effect of the concept of waste on consumption and, naturally, on the economy are also examined. The research was carried out on a sample selected in Yozgat province. Data were obtained and evaluations were made through focus group studies, which are among the qualitative research methods.

References

  • Aliman, Nor Khasimah, Ariffin, Zailin Zainal, Hashim, Shareena Mohamed. “Religiosity Commitment and Decision-Making Styles Among Generation Y Muslim Consumers in Malaysia”, International Journal of
  • Academic Research in Business and Social Sciences (2018), 554-578. Alkış, Alpaslan. “İslam Hukukunda Tüketicinin Korunması”, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 16/1, (2019), 73-138.
  • Aygül, Hasan Hüseyin ve Gürbüz, Gamze. “Tüketim, Moda ve İslami̇ Giyim Açısından Tesettürlü/Türbanlı Öğrenciler: Akdeniz Üniversitesi Örneği”, Muhafazakâr Düşünce Dergisi, 15/56, (2019), 161-210.
  • Çubukçuoğlu, Mehmet Emre ve Haşıloğlu, Selçuk Burak. “Dindarlık Olgusunun Satın Alma Davranışı Faktörleri Üzerinde Etkisi”, Tüketici ve Tüketim Araştırmaları Dergisi, 4/1, (2012), 1-18.
  • Dilek, Mehmet. “Tüketim Ekonomisinin Aileye Verdiği Zararı Önleme Unsuru Olarak İktisat”. Katre International Human Studies Journal, 3 (2017), 159-170.
  • Dinçer İstanbullu, Füsun ve Bayram Erkol, Gül. “İslami Bakış Açısıyla Helal Turizm”, Uluslararası Türk Dünyası Turizm Araştırmaları Dergisi, 2/1 (2017), 26-42.
  • Durmuş, Hasan. “Aşırı Tüketim ve İsraf; Çözüm Olarak Orta Yollu Tüketim”, International Journal of Islamic Economics and Finance Studies, 8/3, (2022), 272-298.
  • Terzi, Hasan. Müslüman Tüketicilerin İsraf Davranışlarının Rasyonel Tüketim ve Gösterişçi Tüketim Bağlamında İncelenmesi: Kültürlerarası Bir Karşılaştırma, Sakarya: Sakarya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü. Doktora Tezi, 2016).
  • Çağrı, Hilal. “İsraf Sorunu: Türkiye’de Ekmek İsrafı Sorunu ve Türkiye Ekonomisi Üzerindeki Etkileri”, Nevşehir: Hacı Bektaş Veli Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2016).
  • Seyidov, İlgar. “Tüketici Davranışları ve İslami Bağlılık”, Ankara: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2013).
  • Kara, Süleyman Hilmi. “Kur’an-I Kerim Işığında İsraf ve Cimriliğin İktisadi Sonuçları”, İslam Ekonomisi ve Finansı Dergisi/Journal of Islamic Economics and Finance, 6/2 (2020), 237-272.
  • Kayhan, Veli. “Kur’an’a Göre İsraf ve İktisat”, Din Bilimleri Akademik Araştırma Dergisi, 6/3, (2006), 149-195. Tekiner, İsmail Hakkı, Mercan, Nesli Nur, Kahraman, Ayşegül. “Dünya ve Türkiye’de Gıda İsrafı ve Kaybına Genel Bir Bakış”, İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 3/2, (2021), 123-128.
  • Yemez, İbrahim. “Dini Değerlerin Tüketicilerin Satın Alma Davranışına Etkisi: Bireysel Emeklilik Sistemi Üzerine Sivas İlinde Bir Uygulama”, Sivas: Sivas Cumhuriyet Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü. Doktora Tezi, 2018), 94.
There are 13 citations in total.

Details

Primary Language Turkish
Subjects Islamic Studies (Other)
Journal Section Research Articles
Authors

Safa Ünal 0009-0006-6618-7201

Mehmet Kara 0000-0002-7189-4262

Early Pub Date January 1, 2025
Publication Date December 31, 2024
Submission Date August 19, 2024
Acceptance Date December 23, 2024
Published in Issue Year 2024Volume: 7 Issue: 2

Cite

APA Ünal, S., & Kara, M. (2025). İslami Bağlılık ve İsraf Anlayışının Tüketici Davranışlarına Etkisi: Yozgat İli Örneği. Turkish Research Journal of Academic Social Science, 7(2), 171-183. https://doi.org/10.59372/turajas.1535473

ISSN: 2667-4491

20120

This work is licensed under Creative Commons Attribution 4.0 International License 

20119

Turkish Research Journal of Academic Social Science (TURAJAS) is indexed by the following national and international scientific indexing services:

20096 20097 20098 20126 20127 20128 20147 

20148