Öz
Türkiye’deki toplumsal yapı geri dönüşü olmayan keskinlikteki değişimlere sıcak bakmamaktadır. Hâkim olan bu geniş kanaatten dolayıdır ki, Türkiye’de Selefi akımların yayılması Arap dünyasında yayılmasından daha geç tarihlere rastlamaktadır. Bahsi geçen bu duruma rağmen 1960’lı yıllardan itibaren Selefi fikirlerin ülkemize girdiğini söyleyebiliriz. Türkiye’de ılımlı ve orta yolu benimseyen Selefî oluşumlar toplum tarafından az da olsa kabul görürken şiddet yanlısı radikal gruplar hemen kabul görmemiştir. İslami motivasyonlu Hizbullah, El-Kaide ve DEAŞ gibi radikal terör örgütlerinin zaman içerisinde ülkemizde ortaya çıkması ve zemin elde etmesi Türkiye’de dini altyapısı ve bilgisi zayıf ama hassasiyeti yüksek Müslümanların bir kısmı sayesinde olmuştur. Elinizdeki bu çalışmada, öncelikle Osmanlıdan günümüze ülkemizin geçirmiş olduğu Selefilik serüveninin genel bir fotoğrafını çekmeye çalıştık. Daha sonra ise radikal Selefi ideolojisi ve gerçekleştirmiş olduğu eylemler ile son 20 yıldır dünyanın son 10 yıldır da ülkemiz için bir takım problemler doğuran DEAŞ Terör Örgütünün ülkemizde göstermeye çalıştığı yapılanmayı ve bu yapı vasıtasıyla gerçekleştirdiği kanlı eylemleri tespit etmeye yoğunlaştık. Son olarak ise, Türkiye Cumhuriyeti devletinin sergilemiş olduğu mücadeleyi anlatmayı hedefledik. Gayemiz DEAŞ’ın Türkiye yapılanmasını ve ülkemizin göstermiş olduğu mücadeleyi ortaya koymak olduğu için örgütle ilgili başka çalışmaların konusu olabilecek meselelere burada değinmemeyi uygun gördük.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Acarer, E. (2017). IŞİD ve Türkiye. Ayrıntı Yayınları.
- Altun, B. (2015). Selefîlik-Vehhabîlik Ve Türkiye’deki Faaliyetler. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Aras, B. (2014). Arap Baharı Sonrası Jeopolitik: DEAŞ ve Türkiye. Ortadoğu, 6(65).
- Babacan, A. (t.y.). Türkiye’nin DEAŞ ile Mücadelesi: Zemini ve Hakikati Okuma. https://kriterdergi.com/file/88/turkiyenin-deas-ile-mucadelesi-zemini-ve-hakikati-okumak%2072-73.
- Baz, İ. (2019). Kadızâdeliler Sivasîler Tartışması. Otto Yayınları.
- Çakır, R. (2001). Derin Hizbullah. Metis Yayınları.
- Çalışkan, M. (2016). Türkiye’de Selefi Faaliyetler. Çanakkale 18 Mart Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Dağcı, T. (2023). Selefî Grupların Sosyalleşme Alanları. International SOCIAL SCIENCES STUDIES Journal Open Access Refereed E-Journal & Indexed & Publishing.
- Demir, M. (2019). Tebliğ Cemaati: Türkiye Örneği. Sakarya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Erdoğan, Ş., & Deli̇göz, E. (2015). Irak Şam İslam Devleti (IŞİD): Gücü ve Geleceği. Savunma Bilimleri Dergisi, 14(1), Art. 1.
- Eroğlu, D. (2022, Şubat 11). IŞİD’in “Türkiye Vilayeti”ne içeriden ilk bakış: IŞİD militana, silaha ve paraya erişemiyor, Türkiye’deki eski ağına ulaşamıyor. Medyascope. https://medyascope.tv/2022/02/11/isidin-turkiye-vilayetine-iceriden-ilk-bakis-isid-militana-silaha-ve-paraya-erisemiyor-turkiyedeki-eski-agina-ulasamiyor/ Guraba Yayıncılık. (t.y.). Hakkımızda | guraba.com.tr. Geliş tarihi 03 Aralık 2023, gönderen https://www.guraba.com.tr/sayfa/hakkimizda
- Hablemitoğlu, N. (2003). Şeriatçı Terör’ün ve Batının Kıskacındaki Ülke, 1. B. Toplumsal Dönüşüm Yayınları. İşcan, M. Z. (2014). Selefiliğin Temel Esasları ve Sosyo-Politik Arka Planı-Tarihte ve Günümüzde Selefilik. Ensar Neşriyat. İşte Emniyet’in selefi raporu: Türkiye tabanları 20 bine ulaştı, bu bir tehdit—Son Dakika Haberleri. (t.y.). Geliş tarihi 03 Aralık 2023, gönderen https://www.hurriyet.com.tr/gundem/iste-emniyetin-selefi-raporu-turkiye-tabanlari-20-bine-ulasti-bu-bir-tehdit-40094417
- Koru, S. (2015). Türkiye’nin Militan Selefiliğe Karşı Mücadelesi. TEPAV.
- Onat, H. (2010). Bir Halkla İlişkiler Uygulama Alanı Olarak Sosyal Medya Kullanımı: Sivil Toplum Örgütleri Üzerine Bir İnceleme. Gazi Üniversitesi İletişim Fakültesi Kavram ve Araştırma Dergisi, 31, 101-122.
- Osman Arslan. (2018). Anadolu’nun Hayat Müdafaasında Gerçek Cephe: Dini Aşırılıklar ve Selefi Akım. SFN Yayıncılık.
- Özçelik, N., & Acun, C. (2018, Nisan 2). Rapor: Terörle Mücadelede Yeni Safha | Zeytin Dalı Harekatı. SETA. https://www.setav.org/rapor-terorle-mucadelede-yeni-safha-zeytin-dali-harekati/
- Sali̇hi̇, E. (2019). Işid, Şiddet ve Propaganda: En-Nebe Dergisi İncelemesi. Ömer Halisdemir Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 12(3), Art. 3. https://doi.org/10.25287/ohuiibf.553236
- Tapan, Y. E. (2019). Turkish Salafism On Twitter: Social Network Analysis. Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Taşdemi̇r, F., & Özer, A. (2017). Kuvvet Kullanma Hukuku Açısından Fırat Kalkanı Operasyonu / The Operation Euphrates Shield from the Perspective of use of Force Law. Akademik Hassasiyetler, 4(7), Art. 7. T.C. İçişleri Bakanlığı. (2017). Türkiye’nin DEAŞ ile Mücadelesi.
- Teltik, M. (2020). DEAŞ’ın Kodları. Gece Kitaplığı Yayınevi.
- Uzun, N. (2011). Türkiye’de İslâmcı Hareket Gelişimi, İlişkileri, Ayrılıkları Ve Dönüşümü. Atılım Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Uzunçarşılı, İ. H. (1995). Osmanlı Tarihi (C. 3). Türk Tarih Kurumu. Ünal, M. A., & Cengiz, O. (2019). Osmanlı Selefiliği İddiası: Çivizâde ve Birgivî Üzerine Bir Tetkik-Osmanlı Düşüncesi Kaynakları ve Tartışma Konuları. Mahya Yayıncılık.
- Weimann, G. (2004). Terror on the Internet: The New Arena, the New Challenges. Paper for the International Studies Association Convention.
- Yalçınkaya, H. (2015). Yabancı Terörist Savaşçılar ve Türkiye”, ORSAM Bölgesel Gelişmeler Değerlendirmesi. ORSAM-Ortadoğu Araştırmaları Merkezi. https://orsam.org.tr/tr/son-gelismeler-isiginda-terorle-mucadele-kuresel-forumu-ve-islevi/
Öz
The social structure in Turkey does not tolerate irreversible and sharp changes. Due to this prevailing broad opinion, the spread of Salafi movements in Turkey dates later than the spread in the Arab world. Despite this situation, we can say that Salafi ideas have entered our country since the 1960s. While moderate and middle-of-the-road Salafi formations were accepted by the society to a certain extent in Turkey, violent radical groups were not immediately accepted. Islamically motivated radical terrorist organizations such as Hezbollah, Al-Qaeda and DAESH emerged and gained ground in our country over time, thanks to some Muslims in Turkey with weak religious background and knowledge but high sensitivity. In this study, we first tried to take a general picture of the Salafism adventure that our country has gone through from the Ottoman Empire to the present day. Then, we concentrated on identifying the structure that the DAESH Terrorist Organization, which has caused some problems for the world for the last 20 years and for our country for the last 10 years, tried to show in our country with its radical Salafi ideology and the actions it has carried out, and the bloody actions it carried out through this connection. Finally, we aimed to explain the struggle of the Republic of Turkey. Since our aim is to reveal the structure of DAESH in Turkey and the struggle our country has shown, we deemed it appropriate not to touch upon issues that may be the subject of other studies on the organization here.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Acarer, E. (2017). IŞİD ve Türkiye. Ayrıntı Yayınları.
- Altun, B. (2015). Selefîlik-Vehhabîlik Ve Türkiye’deki Faaliyetler. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Aras, B. (2014). Arap Baharı Sonrası Jeopolitik: DEAŞ ve Türkiye. Ortadoğu, 6(65).
- Babacan, A. (t.y.). Türkiye’nin DEAŞ ile Mücadelesi: Zemini ve Hakikati Okuma. https://kriterdergi.com/file/88/turkiyenin-deas-ile-mucadelesi-zemini-ve-hakikati-okumak%2072-73.
- Baz, İ. (2019). Kadızâdeliler Sivasîler Tartışması. Otto Yayınları.
- Çakır, R. (2001). Derin Hizbullah. Metis Yayınları.
- Çalışkan, M. (2016). Türkiye’de Selefi Faaliyetler. Çanakkale 18 Mart Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Dağcı, T. (2023). Selefî Grupların Sosyalleşme Alanları. International SOCIAL SCIENCES STUDIES Journal Open Access Refereed E-Journal & Indexed & Publishing.
- Demir, M. (2019). Tebliğ Cemaati: Türkiye Örneği. Sakarya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Erdoğan, Ş., & Deli̇göz, E. (2015). Irak Şam İslam Devleti (IŞİD): Gücü ve Geleceği. Savunma Bilimleri Dergisi, 14(1), Art. 1.
- Eroğlu, D. (2022, Şubat 11). IŞİD’in “Türkiye Vilayeti”ne içeriden ilk bakış: IŞİD militana, silaha ve paraya erişemiyor, Türkiye’deki eski ağına ulaşamıyor. Medyascope. https://medyascope.tv/2022/02/11/isidin-turkiye-vilayetine-iceriden-ilk-bakis-isid-militana-silaha-ve-paraya-erisemiyor-turkiyedeki-eski-agina-ulasamiyor/ Guraba Yayıncılık. (t.y.). Hakkımızda | guraba.com.tr. Geliş tarihi 03 Aralık 2023, gönderen https://www.guraba.com.tr/sayfa/hakkimizda
- Hablemitoğlu, N. (2003). Şeriatçı Terör’ün ve Batının Kıskacındaki Ülke, 1. B. Toplumsal Dönüşüm Yayınları. İşcan, M. Z. (2014). Selefiliğin Temel Esasları ve Sosyo-Politik Arka Planı-Tarihte ve Günümüzde Selefilik. Ensar Neşriyat. İşte Emniyet’in selefi raporu: Türkiye tabanları 20 bine ulaştı, bu bir tehdit—Son Dakika Haberleri. (t.y.). Geliş tarihi 03 Aralık 2023, gönderen https://www.hurriyet.com.tr/gundem/iste-emniyetin-selefi-raporu-turkiye-tabanlari-20-bine-ulasti-bu-bir-tehdit-40094417
- Koru, S. (2015). Türkiye’nin Militan Selefiliğe Karşı Mücadelesi. TEPAV.
- Onat, H. (2010). Bir Halkla İlişkiler Uygulama Alanı Olarak Sosyal Medya Kullanımı: Sivil Toplum Örgütleri Üzerine Bir İnceleme. Gazi Üniversitesi İletişim Fakültesi Kavram ve Araştırma Dergisi, 31, 101-122.
- Osman Arslan. (2018). Anadolu’nun Hayat Müdafaasında Gerçek Cephe: Dini Aşırılıklar ve Selefi Akım. SFN Yayıncılık.
- Özçelik, N., & Acun, C. (2018, Nisan 2). Rapor: Terörle Mücadelede Yeni Safha | Zeytin Dalı Harekatı. SETA. https://www.setav.org/rapor-terorle-mucadelede-yeni-safha-zeytin-dali-harekati/
- Sali̇hi̇, E. (2019). Işid, Şiddet ve Propaganda: En-Nebe Dergisi İncelemesi. Ömer Halisdemir Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 12(3), Art. 3. https://doi.org/10.25287/ohuiibf.553236
- Tapan, Y. E. (2019). Turkish Salafism On Twitter: Social Network Analysis. Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Taşdemi̇r, F., & Özer, A. (2017). Kuvvet Kullanma Hukuku Açısından Fırat Kalkanı Operasyonu / The Operation Euphrates Shield from the Perspective of use of Force Law. Akademik Hassasiyetler, 4(7), Art. 7. T.C. İçişleri Bakanlığı. (2017). Türkiye’nin DEAŞ ile Mücadelesi.
- Teltik, M. (2020). DEAŞ’ın Kodları. Gece Kitaplığı Yayınevi.
- Uzun, N. (2011). Türkiye’de İslâmcı Hareket Gelişimi, İlişkileri, Ayrılıkları Ve Dönüşümü. Atılım Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Uzunçarşılı, İ. H. (1995). Osmanlı Tarihi (C. 3). Türk Tarih Kurumu. Ünal, M. A., & Cengiz, O. (2019). Osmanlı Selefiliği İddiası: Çivizâde ve Birgivî Üzerine Bir Tetkik-Osmanlı Düşüncesi Kaynakları ve Tartışma Konuları. Mahya Yayıncılık.
- Weimann, G. (2004). Terror on the Internet: The New Arena, the New Challenges. Paper for the International Studies Association Convention.
- Yalçınkaya, H. (2015). Yabancı Terörist Savaşçılar ve Türkiye”, ORSAM Bölgesel Gelişmeler Değerlendirmesi. ORSAM-Ortadoğu Araştırmaları Merkezi. https://orsam.org.tr/tr/son-gelismeler-isiginda-terorle-mucadele-kuresel-forumu-ve-islevi/
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Siyaset Bilimi (Diğer) |
| Bölüm | Research Article |
| Yazarlar | |
| Erken Görünüm Tarihi | 3 Ocak 2024 |
| Yayımlanma Tarihi | 3 Ocak 2024 |
| Gönderilme Tarihi | 23 Aralık 2023 |
| Kabul Tarihi | 31 Aralık 2023 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2023Cilt: 6 Sayı: 2 |
ISSN: 2667-4491
Bu ürün Creative Commons Attribution 4.0 tarafından lisanslanmıştır.
Türk Akademik Sosyal Bilimler Araştırma Dergisi (TURAJAS) aşağıda verilen Alan Endeksleri tarafından taranmaktadır;