Öz
The subject of our study is the method of exegesis of the Qur'an by the Shia mufessir Tabatabai through the Qur'an. Scope; Tabatabai's life, works, interpretation of the Qur'an with the Qur'an, Tabatabai's thoughts about the method of interpretation of the Qur'an with the Qur'an, Tabatabai's interpretation of the Qur'an with the Qur'an from a holistic point of view are examples of the Qur'an with the Qur'an. The method of interpreting the Qur'an through the Qur'an is important for Shi'a because it is a method that Shi'a and Tabatabai often use. Its purpose is to reveal Tabatabai's method of interpreting the Qur'an through the Qur'an. In the study, source scanning, analysis-composition and descriptive methods were applied, analysis and syntheses were made. The main source tafsir al-Mizan has been applied to in order to determine the method of interpreting the Qur'an by the interpreter through the Qur'an.
Allama Sayyid Muhammad Hussein Tabatabai, who lived in the XX. century, was raised in the Iranian religion-science and culture basin, is a competent personage in many religious, scientific and philosophical fields and has transferred all his equipment in these fields to tafsir. Tabatabai has often resorted to exegesis of the Qur'an with the Qur'an. Tafsir’s al-Mizan has also come to the fore with this method.
The interpretation of the Qur'an with the Qur'an is the first method to be applied in the science of tafsir. The first practitioner of this method is the prophet of Allah. Verses verses declare themselves by recording absolute expressions, mentioning the reason for something by way of exception, allocating general expressions, exchange considerations, things meant by names, things indicated by name signs, pronouns, saying the real name of something or a person.
According to Tabatabai, the Qur'an is its own interpreter. Because if the Qur'an has been sent down as an explainer and light of everything, it must also explain itself. There is no need for anything other than the Qur'an for the understanding of the Qur’an except the laws, the resurrection, the stories of the Qur'an. In addition to explaining the verses with verses, the interpreter departs from the Ahl-i Quranic school, which rejects Sunnah, in terms of explaining the verses with narrations from the prophet and the Ahl-i Bayt Imams.
Tabatabai, although proficient in many branches of science, philosophical, sociological, historical, moral, etc. although he does research, he does not impose these sciences on the Qur'an. However, in matters related to the creed, he cannot stay away from the factors that prevent understanding the Qur'an in its entirety and explains the verses in accordance with the principles of faith by removing them from their context.
Anahtar Kelimeler
Tafsir Tabâtabâî The Holy Quran Exegesıs of the Quran with the Quran al-Mîzân Shia
Kaynakça
- Albayrak, H. (1992). Kur'an'ın Bütünlüğü Üzerine (Kur'an'ın Kur'an'la Tefsiri), Şule Yayınları, İstanbul.
- Aydın, M. (2009). Rivayet Tefsiri Kavramı ve Kur’ân’ın Kur’ân ile Tefsiri: Eleştirel Bir Yaklaşım. Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 20/2.
- Buhârî, E. A. (1992). es-Sahîh. İstanbul.
- Cerrahoğlu, İ. (1971). Tefsir Tarihi, Ankara.
- Çağrıcı, M. (1988), “Adalet”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, TDV Yayınları, İstanbul.
- Demirci, M. (2016). Tefsir Usûlü ve Tarihi, M. Ü. İlahiyat Fakültesi Vakfı Yayınları, İstanbul.
- Erkoç, H. (2020). Tabâtabâî’nin Kur’ân’ı Tefsir Yöntemi. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Sosyal Bilimler Enstitüsü/Ankara Üniversitesi.
- Erkoç, H. (2020). Tabâtabâî’nin Kur’ân Anlayışı, Turkish Research Journal of Academic Social Science 3/2 (1-12).
- Erkoç, H. (2021). Şiî Müfessir Tabâtabâî’nin Mübhemâtü’l-Kur'ân Yaklaşımı, Akif 51/2 (157-183). http://dx.doi.org/10.51121/akif.7.
- Evsî, A. (1985). et-Tabâtabâî ve menhecühü fî tefsirihî el-Mizân, Müâveniyyetü’r-riâseti li’l-alâkâti’d-düveliyyeti fî münezzameti’l-e’lami’l- İslâmiyyi, Tahran.
- Fazlurrahman, (1987). Ana Konularıyla Kur’ân, (Çev: Açıkgenç, A), Ankara Okulu Yayınları, Ankara. Güngör, M. (1988). Tefsir'de Konulu Tefsir Metodu. İslâmi Araştırmalar 2/7.
- Izıtsu, T. (1975). Kuran’da Allah ve İnsan, (Çev: Ateş, S), Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Yayınları, Ankara. İbn Kesîr, İ. (ts.). Tefsîru’l-Kur’ani’l-azîm, Mısır.
- İbn Teymiyye, T. (2012). el-Mukaddime fi usûli’t-tefsir, Beyrut.
- Karaman ve ark., (2017). Kur’an Yolu Türkçe Meal ve Tefsir, Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, Ankara.
- Karataş, A. (2011). Kur’ân’ı Kur’ân İle Anlama, Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 31 (177-197).
- Kurtubî, M. A. E. B. E. (1964). el-Câmi li ahkâmi’l-Kur’an, Dâru’l-kütübi’l-misrıyye, Kahire.
- Mevdûdî, E. A. (1997). Tefhîmü’l-Kur’an, İnsan yayınları, İstanbul.
- Müslim, E. H. es-Sahih, İstanbul.
- Özler, M. (2012), “Tevhid”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, TDV Yayınları, Ankara.
- Öztürk, M. (2008). Kur’an’ın Kur’an’la Tefsiri: Bir Mahiyet Soruşturması. Çukurova Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 8/2.
- Razi, F. R. (ts.). et-Tefsîru’l-Kebîr, Dâru’l-kütübi’l-ılmiyye, Tahran.
- Sabûnî, M. A. (1980). et-Tibyan fî ulûmi’l-Kur’ân, Mekke.
- Sâbûnî, M. A. (1997). Saffetü’t-tefâsîr, Dâru’s-sâbûnî li’t-tıbâati ve’n-neşri ve’t-tevzi, Kahire.
- Seyyidân, A. S. C. et-Tehkîku fî menheciyyeti tefsiri’l-Kur’âni bi’l-Kur’âni fî tefsîri’l-mîzânî, (Çev: er-Rıdaviy, S. F), Dâru’l-velâyetü li’n-neşr, Meşhed-İran.
- Tabâtabâî, A. ve Corbin, H. (1996). Söyleşiler. (Çev: Bendiderya, İ), İnsan Yayınları, İstanbul.
- Tabâtabâî, A. S. M. H. (1997). el-Mîzân fî tefsiri’l-Kur’ân, (Thk: el-E’lemî, Ş. H) Müessesetü’l-e’lemiyyi li’l-metbûât, Beyrut/Lübnan.
- Tevrat. Tekvin Kitabı, Bap 9. tr.wikishia.net/view/El-Mizan-fi-Tefsiri’l-Kur'ân, 2019.
- Yazır, E. H. (1995). Hak Dini Kur’an Dili, Akçağ Yayınları, Ankara.
- Zehebî, M. H. (1976). et-Tefsir ve’l-müfessirûn, Metbeatü’s-Seade, Lübnan/ Beyrut.
- Zemahşerî, E. K. M. H. (1987). el-Keşşâf, Daru’r-Rayyan lit’türasi bi’l-Kahira, Beyrut.
- Zerkânî, M. A. (1360). el-Menâhil fî ulûmi’l-Kur’ân, Mısır.
Öz
Çalışmamızın konusu, Şiî müfessir Tabâtabâî’nin Kur'ân’ı Kur'ân ile tefsir metodudur. Kapsamı; Tabâtabâî’nin kısaca hayatı, eserleri, Kur'ân’ın Kur'ân ile tefsiri, Tabâtabâî’nin Kur'ân’ı Kur'ân ile tefsir metodu hakkındaki düşünceleri, Tabâtabâî’nin bütüncül bakış açısıyla Kur’ân’ı Kur’ân ile tefsiri örnekleridir. Kur'ân’ı Kur'ân ile tefsir metodu Şî’a Şîa’nın ve Tabâtabâî’nin sıklıkla kullandığı bir metot olması hasebiyle önemlidir. Amacı, Tabâtabâî’nin Kur'ân’ı Kur'ân ile tefsir etme metodunu ortaya koymadır. Çalışmada, kaynak tarama, tahlil-terkip ve deskriptif yöntemlerine başvurulmuş, analiz ve sentezler yapılmıştır. Müfessirin Kur'ân’ı Kur'ân ile tefsir etme metodunu tespit etmek üzere müracaat edilen temel kaynak tefsiri el-Mîzân olmuştur.
XX. yüzyılda yaşayan Allâme Seyyid Muhammed Hüseyin Tabâtabâî, İran din-bilim ve kültür havzasında yetişmiş, dinî, ilmî, felsefî pek çok alanda yetkin bir şahsiyettir ve bu alanlardaki tüm donanımını tefsirine aktarmıştır. Tabâtabâî Kur’ân’ı Kur’ân ile tefsir etmeye sıklıkla başvurmuştur. Tefsiri el-Mîzân da bu yöntemle ön plana çıkmıştır.
Kur’ân’ın Kur’ân ile tefsiri, tefsir ilminde ilk başvurulması gereken yöntemdir. Bu yöntemin ilk uygulayıcısı Allah Resûlü’dür. Ayetler ayetleri mutlak ifadeleri kayıtlayarak, kendisini istisna yoluyla, bir şeyin sebebini zikrederek, genel ifadeleri tahsis ederek, mübhem hususları, ism-i mevsullerle kastolunan şeyleri, ism-i işaretlerin gösterdikleri şeyleri, zamirleri, bir şeyin veya bir şahsın gerçek adını söyleyerek beyan eder.
Tabâtabâî’ye göre, Kur'ân kendi kendisinin müfessiridir. Zira Kur'ân her şeyin açıklayıcısı ve nur olarak indirilmişse kendi kendisini de açıklaması gerekir. Ahkâm, mead, Kur'ân kıssaları hariç Kur’ân’ın anlaşılması için Kur’ân dışında başka şeye ihtiyaç yoktur. Müfessir, ayetleri ayetlerle açıklamanın yanı sıra ayetleri Resûl’den ve Ehl-i Beyt İmamları’ndan gelen rivayetlerle de açıklaması yönüyle sünneti reddeden Ehl-i Kur'ân ekolünden ayrılır.
Tabâtabâî, birçok ilim dalında yetkin olmasına, felsefî, sosyolojik, tarihî, ahlâkî vb. araştırmalar yapmasına rağmen bu ilimleri Kur'ân’a dayatmaz. Ancak akîdesi ile ilgili konularda Kur'ân’ı bütünlüğü içinde anlamaya engel olan faktörlerden uzak kalamamakta ve ayetleri bağlamından kopararak inanç esasları doğrultusunda açıklamaktadır.
Anahtar Kelimeler
Tefsir Tabâtabâî Kur'an-ı Kerim Kur'an'ı Kur'an ile Tefsir el-Mîzân Şia
Kaynakça
- Albayrak, H. (1992). Kur'an'ın Bütünlüğü Üzerine (Kur'an'ın Kur'an'la Tefsiri), Şule Yayınları, İstanbul.
- Aydın, M. (2009). Rivayet Tefsiri Kavramı ve Kur’ân’ın Kur’ân ile Tefsiri: Eleştirel Bir Yaklaşım. Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 20/2.
- Buhârî, E. A. (1992). es-Sahîh. İstanbul.
- Cerrahoğlu, İ. (1971). Tefsir Tarihi, Ankara.
- Çağrıcı, M. (1988), “Adalet”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, TDV Yayınları, İstanbul.
- Demirci, M. (2016). Tefsir Usûlü ve Tarihi, M. Ü. İlahiyat Fakültesi Vakfı Yayınları, İstanbul.
- Erkoç, H. (2020). Tabâtabâî’nin Kur’ân’ı Tefsir Yöntemi. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Sosyal Bilimler Enstitüsü/Ankara Üniversitesi.
- Erkoç, H. (2020). Tabâtabâî’nin Kur’ân Anlayışı, Turkish Research Journal of Academic Social Science 3/2 (1-12).
- Erkoç, H. (2021). Şiî Müfessir Tabâtabâî’nin Mübhemâtü’l-Kur'ân Yaklaşımı, Akif 51/2 (157-183). http://dx.doi.org/10.51121/akif.7.
- Evsî, A. (1985). et-Tabâtabâî ve menhecühü fî tefsirihî el-Mizân, Müâveniyyetü’r-riâseti li’l-alâkâti’d-düveliyyeti fî münezzameti’l-e’lami’l- İslâmiyyi, Tahran.
- Fazlurrahman, (1987). Ana Konularıyla Kur’ân, (Çev: Açıkgenç, A), Ankara Okulu Yayınları, Ankara. Güngör, M. (1988). Tefsir'de Konulu Tefsir Metodu. İslâmi Araştırmalar 2/7.
- Izıtsu, T. (1975). Kuran’da Allah ve İnsan, (Çev: Ateş, S), Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Yayınları, Ankara. İbn Kesîr, İ. (ts.). Tefsîru’l-Kur’ani’l-azîm, Mısır.
- İbn Teymiyye, T. (2012). el-Mukaddime fi usûli’t-tefsir, Beyrut.
- Karaman ve ark., (2017). Kur’an Yolu Türkçe Meal ve Tefsir, Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, Ankara.
- Karataş, A. (2011). Kur’ân’ı Kur’ân İle Anlama, Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 31 (177-197).
- Kurtubî, M. A. E. B. E. (1964). el-Câmi li ahkâmi’l-Kur’an, Dâru’l-kütübi’l-misrıyye, Kahire.
- Mevdûdî, E. A. (1997). Tefhîmü’l-Kur’an, İnsan yayınları, İstanbul.
- Müslim, E. H. es-Sahih, İstanbul.
- Özler, M. (2012), “Tevhid”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, TDV Yayınları, Ankara.
- Öztürk, M. (2008). Kur’an’ın Kur’an’la Tefsiri: Bir Mahiyet Soruşturması. Çukurova Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 8/2.
- Razi, F. R. (ts.). et-Tefsîru’l-Kebîr, Dâru’l-kütübi’l-ılmiyye, Tahran.
- Sabûnî, M. A. (1980). et-Tibyan fî ulûmi’l-Kur’ân, Mekke.
- Sâbûnî, M. A. (1997). Saffetü’t-tefâsîr, Dâru’s-sâbûnî li’t-tıbâati ve’n-neşri ve’t-tevzi, Kahire.
- Seyyidân, A. S. C. et-Tehkîku fî menheciyyeti tefsiri’l-Kur’âni bi’l-Kur’âni fî tefsîri’l-mîzânî, (Çev: er-Rıdaviy, S. F), Dâru’l-velâyetü li’n-neşr, Meşhed-İran.
- Tabâtabâî, A. ve Corbin, H. (1996). Söyleşiler. (Çev: Bendiderya, İ), İnsan Yayınları, İstanbul.
- Tabâtabâî, A. S. M. H. (1997). el-Mîzân fî tefsiri’l-Kur’ân, (Thk: el-E’lemî, Ş. H) Müessesetü’l-e’lemiyyi li’l-metbûât, Beyrut/Lübnan.
- Tevrat. Tekvin Kitabı, Bap 9. tr.wikishia.net/view/El-Mizan-fi-Tefsiri’l-Kur'ân, 2019.
- Yazır, E. H. (1995). Hak Dini Kur’an Dili, Akçağ Yayınları, Ankara.
- Zehebî, M. H. (1976). et-Tefsir ve’l-müfessirûn, Metbeatü’s-Seade, Lübnan/ Beyrut.
- Zemahşerî, E. K. M. H. (1987). el-Keşşâf, Daru’r-Rayyan lit’türasi bi’l-Kahira, Beyrut.
- Zerkânî, M. A. (1360). el-Menâhil fî ulûmi’l-Kur’ân, Mısır.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | İslam Araştırmaları (Diğer) |
| Bölüm | Research Article |
| Yazarlar | |
| Erken Görünüm Tarihi | 4 Temmuz 2025 |
| Yayımlanma Tarihi | 30 Haziran 2025 |
| Gönderilme Tarihi | 20 Kasım 2024 |
| Kabul Tarihi | 18 Haziran 2025 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2025Cilt: 8 Sayı: 1 |
ISSN: 2667-4491
Bu ürün Creative Commons Attribution 4.0 tarafından lisanslanmıştır.
Türk Akademik Sosyal Bilimler Araştırma Dergisi (TURAJAS) aşağıda verilen Alan Endeksleri tarafından taranmaktadır;