Öz
The Qur'an is the main source of the religion of Islam. That's why Muslims believe in the Qur'an. They made great efforts to be read and understood as the Prophet conveyed and taught. As can be seen in the narrations about the seven letters, during the Prophet's time, the Companions accused each other of reciting each other in a way other than what the Prophet taught, due to different recitations. When such events were reported to the Prophet, he said that "the Qur'an was revealed in seven letters, and that they should read whatever is easy from it". Reading the easiest one among the options also requires making a choice. Thus, different recitations continued to exist. Over time, some recitations that did not have a sound attribution and did not comply with the rules of Arabic grammar were mixed among these recitations. Scholars specialized in the business of recitation tried to find a solution to this situation, they determined the correct ones and eliminated the ones that were not. As a result, the majority of the Islamic Ummah agreed on the authenticity and reliability of the seven recitations determined by the recitation scholars and the ten recitations added to them later. But they did this in terms of the integrity of the recitation. While evaluating these recitations one by one, they preferred one of them over the others. Again, some of these generally accepted recitations were evaluated and criticized one by one. These preferences and criticisms were mostly made by commentators and linguists who are experts in Arabic. The preference and criticism in the recitations is an important factor in evaluating the authenticity of the recitations.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Albayrak, H. "Taberî ve Kıraat (Camiu’l-Beyan an Te’vili’l-Kur’an Çerçevesinde)". Kur’an Ve Tefsir Araştırmaları-IV. ed. Bedreddin Çetiner. 355-386. İstanbul: Ensar Neşriyat, 2002.
- Boşat, S. “Kıraat İmamlarında İhtiyar Olgusu”. Hikmet Yurdu, 13/25, (Ocak – Haziran 2020/1), 89-108.
- Buharî, M. (1992). Sahihu’l-Buharî. İstanbul: Çağrı Yayınları.
- Çetin, A. (2005). Kur’an-ı Kerim’in İndirildiği Yedi Harf ve Kıraatler. İstanbul: Ensar Neşriyat.
- Dağ, M. (2011). Geleneksel Kıraat Algısına Eleştirel Bir Yaklaşım. İstanbul: İsam Yayınları.
- Danî, E. A. (1999). Camiü’l-Beyan Fi’l-Kıraati’s-Seb’a’l-Meşhure. thk. M. Kemal Atik. Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları.
- Dimyatî, A. (1987). İthafü Fudalai’l-Beşer bi’l- Kıraati’l-Erbeate Aşer. thk. Şaban Muhammed İsmail. Beyrut: Alemü’l-Kütüb.
- Ebu Davud, S. (1992). Sünen-i Ebi Davud. İstanbul: Çağrı Yayınları.
- Ebu Şame, Ş. el-Mürşidü’l- Veciz. thk. Dr. Tayyar Altıkulaç. Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları.
- Enderabî, A. (1985). Kıraatü’l-Kurrai’l-Marufin bi Rivayati’r- Ruvati’l-Meşhurin. thk. A. Nasif el-Cenabî. Beyrut: Müessesetü’r-Risale.
- Ferra, E. Z. (ts.). Meani’l-Kur’an. Beyrut: Daru’s Surur, ts.
- Feyizli, H. T. (2018). Kıraat-i Aşere. Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları.
- İbn Aşur, M. (ts.). Tefsiru’t-Tahrir ve’t-Tenvir. Tunus: ed-Daru’t-Tunusiyye.
- İbn Cezerî, E. H. (ts.). en-Neşr fi’l-Kıraati’l-Aşr. thk. A. Muhammed ed-Dabbâ. Beyrut: Daru’l-Fikr.
- İbn Ebî Davud, E. A. (1936). Kitabü’l-Mesahif. thk. Arthur Jeffery. Mısır.
- İbn Kuteybe, E. M. (1981). Tevilü Müşkili’l-Kur’an. thk. A. Sakr. Beyrut: Daru’l-Kütübi’l-İlmiyye.
- İbn Mücahid, E. (1972). Kitabü’s-Seba. thk. Şevki Dayf. Mısır: Daru’l- Maarif.
- İbn Zencele, E. Z. (1979). Huccetü’l-Kıraat. thk. S. el-Efganî. Beyrut: Müessesetü’r-Risale, 1979.
- Kaddurî, G. H. (1981). Muhadarat fi Ulumi’l-Kur’an. Bağdat: Daru’l-Küttab.
- Karaçam, İ. (1990). Kıraat İlminin Kur’an Tefsirindeki Yeri ve Mütevatir Kıraatlerin Yorum Farklılıklarına Etkisi. İstanbul: Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Vakfı Yayınları.
- Kasımî, C. (1990). Tefsir İlminin Temel Meseleleri. çev. Sezai Özel. İstanbul: İz Yayınları.
- Katip Çelebi, M. (ts.). Keşfu’z Zünun. Beyrut: Daru’l Fikr.
- Kattan, H. M. (1991). Mebahis fi Ulumi’l-Kur’an. Beyrut: Müessesetü’r-Risale.
- Kurt, E. (2022). Siyer İlmine Kur’an-ı Kerim’in Vazgeçilemez Kaynak Oluşu. Ankara: İlahiyat Yayınları.
- Kurtubî, E. A (1987). el-Camiu li Ahkami’l- Kur’an. Beyrut: Daru’l Fikr.
- Lebib, S. (ts.). el-Mushafu’l-Mürettel. Kahire: Daru’l-Katibi’l-Arabî.
- Maşalı, M. E. (2016). Tarihi ve Temel Meseleleriyle Kıraat İlmi. Ankara: Otto Yayınları.
- Mekkî, E. T. (1979). el-İbane an Meani’l-Kıraat. thk. M. Ramadan. Dımaşk: Daru’l-Me’muni li’t-Türas.
- Mekkî, b. E. T. (1987). el-Keşf an Vucuhi’l-Kıraati’s-Seb’i ve İlelihâ ve Hıcecihâ. thk. M. Ramadan. Beyrut: Müessesetü’r-Risale.
- Müslim, E. H. (1992). Sahihu Müslim. İstanbul: Çağrı Yayınları.
- Nesaî, E. A. (1992). Sünen-i Nesai. İstanbul: Çağrı Yayınları.
- Sagir, M. (1999). el-Kıraâtü’ş-Şâzzetü ve Tevcihuhâ’n-Nahviyyi. Dımaşk: Daru’l-Fikr.
- Suyutî, C. (1988). el-İtkan fi Ulumi’l-Kur’an. İstanbul: Kahraman Yayınları.
- Taberî, E. C. (1988). Camiü’l-Beyan an Te’vili Ayi’l-Kur’an. Beyrut: Daru’l Fikr.
- Temel, N. (2013). Kıraat ve Tecvid Istılahları. İstanbul: Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Vakfı Yayınları.
- Tetik, N. (1990). Kıraat İlminin Talimi. İstanbul: İşaret Yayınları.
- Tirmizî, E. İ. (1992). Sünenü’t-Tirmizi. İstanbul: Çağrı Yayınları.
- Ünal, M. (2005). Kur'an'ın Anlaşılmasında Kıraat Farklılıklarının Rolü. Ankara: Fecr Yayınları.
- Ünal, M. “Bir Kıraat Terimi Olarak “Hüccet”in Kavramsal Alanı ve Tarihsel Gelişimi”.İslami Araştırmalar Dergisi, 17/1 (2004), 69-83.
- Zehebî, Ş. (1988). Marifetü’l- Kurrai’l-Kibar ale’t-Tabakati ve’l-Asar.thk. Beşşar Avvad Maruf vd. Beyrut: Müessesetü’r-Risale.
- Zemahşerî, E. C. (2009). el-Keşşaf an Hakaiki Gavamidi’t-Tenzil ve Uyuni’l-Ekavil fî Vucuhi’t-Te’vil. thk. M. Abdüsselam Şahin. Beyrut: Daru’l-Kütübi’l-İlmiyye.
- Zerkanî, M. A. (1988). Menahilü’l-İrfan fî Ulumi’l-Kur’an. Beyrut: Daru’l-Fikr.
- Zerkeşî, B. (1972). el-Burhan fi Ulumi’l-Kur’an. thk. M. Ebu’l-Fadl İbrahim. Beyrut: Daru’l-Ma’rife.
Öz
Kur’an, İslam dininin temel kaynağıdır. Bu yüzden de Müslümanlar, Kur’an’ın Hz. Peygamber (sav)’in tebliğ edip öğrettiği gibi okunması ve anlaşılması için büyük gayret göstermişlerdir. Yedi harfle ilgili rivayetlerde de görüldüğü üzere Hz. Peygamber (sav) döneminde sahabe, farklı kıraatlerden dolayı birbirlerini Hz. Peygamber (sav)’in öğrettiğinden başka biçimde okumakla itham etmişlerdir. Bu tür olaylar Hz. Peygamber (sav)’e intikal ettirildiğinde O, “Kur’an’ın yedi harf üzere indirildiğini, ondan kolaylarına geleni okumalarını” söylemiştir. Seçenekler arasından kolayına geleni okumak da bir tercihte bulunmayı gerektirir. Böylece farklı kıraatler varlığını devam ettirmiştir. Zamanla bu kıraatler arasına sahih bir isnadı olmayan, Arapça dilbilgisi kurallarına uymayan kıraatler de karışmıştır. Kıraat işinde uzmanlaşmış âlimler, bu duruma bir çözüm bulmaya çalışmışlar, kıraatlerin sahih olanlarını tespit edip sahih olmayanları ayıklama yönüne gitmişlerdir. Bunun sonucunda İslam ümmetinin çoğunluğu, kıraat âlimleri tarafından tespit edilen yedi kıraatin ve daha sonra onlara eklenen on kıraatin sahihliği ve güvenirliği üzerinde ittifak etmişlerdir. Fakat bunu kıraatin bütünlüğü açısından yapmışlardır. Bu kıraatleri de kendi içerisinde tek tek değerlendirirken bunlar içerisinde de birini diğerlerine üstün tutup tercihlerde bulunmuşlardır. Yine, bu genel anlamda sahih kabul edilen kıraatlerden bazılarını da tek tek değerlendirmeye tabi tutup tenkit etmişlerdir. Bu tercih ve tenkit olaylarını daha çok Arapça konusunda uzman olan müfessirler ve dilbilimciler yapmışlardır. Kıraatlerdeki tercih ve tenkit olayları ise kıraatlerin sahihliğini değerlendirme açısından önemli bir etkendir.
Anahtar Kelimeler
Kur’an Kıraat sahihlik tercih tenkit Qur Recitation Authenticity Choice Criticism
Kaynakça
- Albayrak, H. "Taberî ve Kıraat (Camiu’l-Beyan an Te’vili’l-Kur’an Çerçevesinde)". Kur’an Ve Tefsir Araştırmaları-IV. ed. Bedreddin Çetiner. 355-386. İstanbul: Ensar Neşriyat, 2002.
- Boşat, S. “Kıraat İmamlarında İhtiyar Olgusu”. Hikmet Yurdu, 13/25, (Ocak – Haziran 2020/1), 89-108.
- Buharî, M. (1992). Sahihu’l-Buharî. İstanbul: Çağrı Yayınları.
- Çetin, A. (2005). Kur’an-ı Kerim’in İndirildiği Yedi Harf ve Kıraatler. İstanbul: Ensar Neşriyat.
- Dağ, M. (2011). Geleneksel Kıraat Algısına Eleştirel Bir Yaklaşım. İstanbul: İsam Yayınları.
- Danî, E. A. (1999). Camiü’l-Beyan Fi’l-Kıraati’s-Seb’a’l-Meşhure. thk. M. Kemal Atik. Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları.
- Dimyatî, A. (1987). İthafü Fudalai’l-Beşer bi’l- Kıraati’l-Erbeate Aşer. thk. Şaban Muhammed İsmail. Beyrut: Alemü’l-Kütüb.
- Ebu Davud, S. (1992). Sünen-i Ebi Davud. İstanbul: Çağrı Yayınları.
- Ebu Şame, Ş. el-Mürşidü’l- Veciz. thk. Dr. Tayyar Altıkulaç. Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları.
- Enderabî, A. (1985). Kıraatü’l-Kurrai’l-Marufin bi Rivayati’r- Ruvati’l-Meşhurin. thk. A. Nasif el-Cenabî. Beyrut: Müessesetü’r-Risale.
- Ferra, E. Z. (ts.). Meani’l-Kur’an. Beyrut: Daru’s Surur, ts.
- Feyizli, H. T. (2018). Kıraat-i Aşere. Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları.
- İbn Aşur, M. (ts.). Tefsiru’t-Tahrir ve’t-Tenvir. Tunus: ed-Daru’t-Tunusiyye.
- İbn Cezerî, E. H. (ts.). en-Neşr fi’l-Kıraati’l-Aşr. thk. A. Muhammed ed-Dabbâ. Beyrut: Daru’l-Fikr.
- İbn Ebî Davud, E. A. (1936). Kitabü’l-Mesahif. thk. Arthur Jeffery. Mısır.
- İbn Kuteybe, E. M. (1981). Tevilü Müşkili’l-Kur’an. thk. A. Sakr. Beyrut: Daru’l-Kütübi’l-İlmiyye.
- İbn Mücahid, E. (1972). Kitabü’s-Seba. thk. Şevki Dayf. Mısır: Daru’l- Maarif.
- İbn Zencele, E. Z. (1979). Huccetü’l-Kıraat. thk. S. el-Efganî. Beyrut: Müessesetü’r-Risale, 1979.
- Kaddurî, G. H. (1981). Muhadarat fi Ulumi’l-Kur’an. Bağdat: Daru’l-Küttab.
- Karaçam, İ. (1990). Kıraat İlminin Kur’an Tefsirindeki Yeri ve Mütevatir Kıraatlerin Yorum Farklılıklarına Etkisi. İstanbul: Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Vakfı Yayınları.
- Kasımî, C. (1990). Tefsir İlminin Temel Meseleleri. çev. Sezai Özel. İstanbul: İz Yayınları.
- Katip Çelebi, M. (ts.). Keşfu’z Zünun. Beyrut: Daru’l Fikr.
- Kattan, H. M. (1991). Mebahis fi Ulumi’l-Kur’an. Beyrut: Müessesetü’r-Risale.
- Kurt, E. (2022). Siyer İlmine Kur’an-ı Kerim’in Vazgeçilemez Kaynak Oluşu. Ankara: İlahiyat Yayınları.
- Kurtubî, E. A (1987). el-Camiu li Ahkami’l- Kur’an. Beyrut: Daru’l Fikr.
- Lebib, S. (ts.). el-Mushafu’l-Mürettel. Kahire: Daru’l-Katibi’l-Arabî.
- Maşalı, M. E. (2016). Tarihi ve Temel Meseleleriyle Kıraat İlmi. Ankara: Otto Yayınları.
- Mekkî, E. T. (1979). el-İbane an Meani’l-Kıraat. thk. M. Ramadan. Dımaşk: Daru’l-Me’muni li’t-Türas.
- Mekkî, b. E. T. (1987). el-Keşf an Vucuhi’l-Kıraati’s-Seb’i ve İlelihâ ve Hıcecihâ. thk. M. Ramadan. Beyrut: Müessesetü’r-Risale.
- Müslim, E. H. (1992). Sahihu Müslim. İstanbul: Çağrı Yayınları.
- Nesaî, E. A. (1992). Sünen-i Nesai. İstanbul: Çağrı Yayınları.
- Sagir, M. (1999). el-Kıraâtü’ş-Şâzzetü ve Tevcihuhâ’n-Nahviyyi. Dımaşk: Daru’l-Fikr.
- Suyutî, C. (1988). el-İtkan fi Ulumi’l-Kur’an. İstanbul: Kahraman Yayınları.
- Taberî, E. C. (1988). Camiü’l-Beyan an Te’vili Ayi’l-Kur’an. Beyrut: Daru’l Fikr.
- Temel, N. (2013). Kıraat ve Tecvid Istılahları. İstanbul: Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Vakfı Yayınları.
- Tetik, N. (1990). Kıraat İlminin Talimi. İstanbul: İşaret Yayınları.
- Tirmizî, E. İ. (1992). Sünenü’t-Tirmizi. İstanbul: Çağrı Yayınları.
- Ünal, M. (2005). Kur'an'ın Anlaşılmasında Kıraat Farklılıklarının Rolü. Ankara: Fecr Yayınları.
- Ünal, M. “Bir Kıraat Terimi Olarak “Hüccet”in Kavramsal Alanı ve Tarihsel Gelişimi”.İslami Araştırmalar Dergisi, 17/1 (2004), 69-83.
- Zehebî, Ş. (1988). Marifetü’l- Kurrai’l-Kibar ale’t-Tabakati ve’l-Asar.thk. Beşşar Avvad Maruf vd. Beyrut: Müessesetü’r-Risale.
- Zemahşerî, E. C. (2009). el-Keşşaf an Hakaiki Gavamidi’t-Tenzil ve Uyuni’l-Ekavil fî Vucuhi’t-Te’vil. thk. M. Abdüsselam Şahin. Beyrut: Daru’l-Kütübi’l-İlmiyye.
- Zerkanî, M. A. (1988). Menahilü’l-İrfan fî Ulumi’l-Kur’an. Beyrut: Daru’l-Fikr.
- Zerkeşî, B. (1972). el-Burhan fi Ulumi’l-Kur’an. thk. M. Ebu’l-Fadl İbrahim. Beyrut: Daru’l-Ma’rife.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Din Araştırmaları |
| Bölüm | Research Article |
| Yazarlar | |
| Erken Görünüm Tarihi | 11 Ocak 2023 |
| Yayımlanma Tarihi | 11 Ocak 2023 |
| Gönderilme Tarihi | 9 Aralık 2022 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2022Cilt: 5 Sayı: 2 |
ISSN: 2667-4491
Bu ürün Creative Commons Attribution 4.0 tarafından lisanslanmıştır.
Türk Akademik Sosyal Bilimler Araştırma Dergisi (TURAJAS) aşağıda verilen Alan Endeksleri tarafından taranmaktadır;